در این دیدگاه تاکید بر تجربه اجتماعی است، به فرد در بستر و شرایط خاص اجتماعی نگریسته می شود و تلاش بر این است تا برنامه هایی متناسب با این بستر و شرایط تدوین شود.در چهارچوب این دیدگاه رویکردها و دیدگاههای فرعی مختلفی وجود دارد که نقشهای گوناگونی برای مدرسه قائل است. یکی از رویکردها بر انتقال فرهنگی تکیه می کند. موضع دیگر در قالب این دیدگاه، شهروندی دمکراتیک نام دارد.
انتقال فرهنگی
این رویکرد یکی از قدیمترین دیدگاههای برنامه درسی است و مدارس را با القای راه و روشهای پذیرفته شده در جامعه به دانش آموزان فرا می خواند. بعضی جامعه شناسان چنین اظهار کرده اند که کارکرد مدرسه عبارت است از معرفی فرهنگ جامعه به دانش آموزان وآموزش نقشهایی که ایشان باید در این فرهنگ ایفاء نمایند.
تالکوت پارسونز نیز به آموزش و پرورش به منزله جریان انتقال فرهنگی نگاه می کند و اظهار می نماید که مدارس باید دو نقش ایفا نمایند، یکی نقش عامل جامعه پذیری و دیگری عامل تخصیص نیروی انسانی . در نقش عامل جامعه پذیری، مدرسه دانش آموزان را متعهد می سازد ارزشهای جامعه را درونی سازند و درنهایت نقش بزرگسالان در جامعه را یاد بگیرند.
مدرسه همچنین نیروی انسانی را در سطح جامعه توزیع کرده، بدین ترتیب به منزله عامل تخصیص نیروی انسانی عمل می کند.
شهروندی دمکراتیک
در دیدگاه شهروندی دمکراتیک، کانون توجه بر رشد آگاهیهای مربوط به فرایند دمکراتیک و برخی مهارتهای شناختی از قبیل نتفکر انتقادی، تحلیل ارزشها و مهارتهای فرایند گروهی قرار دارد تا امکان مشارکت در دمکراسی فراهم شود.
یکی از سخنگویان اصلی این دیدگاه جیمز شیور نام دارد که در ابتدا با دان الیور و فرد نیومن کار می کرد و در دهه 1960 رویکرد کاوشگری به روش محاکم قضایی در آموزش مطالعات اجتماعی تدوین نمود. از آن هنگام به بعد نیز او در مقام حمایت از آموزش نحوه تصمیم گیری در بسترهای دمکراتیک به دانش آموزان برآمده است.
در برداشت شیور از دمکراسی مفهومهایی از قبیل شان و منزلت فردف حاکمیت بر سرنوشت خود، هوش، کثرت گرایی و اجتماع جزء مفهومهای اساسی به حساب می آیند . این امر بدان معناست که هر فردی از ارزش و کرامت ذاتی برخوردار بوده ، باید با اوبا احترام برخورد کرد.
ارزش دیگری که در این نگرش نسبت به دمکراسی اهمیت دارد، کثرت گرایی است. در حقیقت دمکراسی بر تنوع ارزشها و سبکهای زندگی استوار است که حکایت از کثرت گرایی ذاتی این نظام دارد.
نقش معلم انتقال ارزشهای دمکراتیک است ، به گونه ای که موجب تقویت عقلانیت دانش آموزان شود.
تغییر اجتماعی
این دیدگاه بر این باور استوار است که آموزش و پرورش می تواند در تجدید ساختار جامعه ایفای نقش نماید. در این بخش سه رویکرد تغییر اجتماعی بررسی می شوند که عبارتند از : بازسازی ، آموزس سواد اجتماعی و کنش اجتماعی .
بازسازی اجتماعی
جورج تز یکی از برجسته ترین سخنگویان این دیدگاه در قرن حاضر است که مدرسه را عامل تغییر اجتماعی می داند. او اعتقاد داشت که معلمان باید به شکلی فعال درگیر امر تغییر اجتماعی شده، حتی نامزد احراز پستهای ی در جامعه شوند.
به نظر وی مربیان باید با تشریک مساعی سایر گروهها در جامعه نقش موثری در تغییرات اجتماعی ایفا کنند.
آموزش سواد اجتماعی
پائولو فریره تاثیر انکارناپذیری درقوت گرفتن جریانی که از حضور آموزش و پرورش در صحنه تغییرهای اجتماعی دفاع می کند، داشته است.
وی روشی را برای آموزش مهارتهای پایه سواد به دانش آموزان برزیلی ارائه کرد که منجر به ارتقای سطح آگاهیهای اجتماعی آنان بشود. به اعتقاد فریره انسان شدن مستم رشد روانشناختی و اقتصادی است.
آموزش و پرورش در نگرش فریره عبارت است از حرکت به سوی مرحله تحول انتقادی .
برای نیل به مرحله تحول انتقادی، فریره رویه ای تدوین و ارائه نمود که شامل سه مرحله است :
1- مهمترین تضادهای موجود در موقعیت را نام ببرید.
2- علل نظام مند یا ساختاری این تضاد را تجزیه و تحلیل کنید در این تجزیه و تحلیل اغلب بر عوامل گوناگون اجتماعی، ی و اقتصادی که موجب تقویت نابرابریهای اجتماعی است ، توجه می شود.
3- برای حل تضادها بر اقدام مشترک و تشریک مساعی تکیه کنید. در گام پایانی، فریره افراد را به همکاری با یکدیگر برای حل مسائل مختلف اجتماعی تشویق می کند. بدین ترتیب دانش آموزان به همکاری با یکدیگر برای فایق آمدن بر موقعیت می پردازند.
کنش اجتماعی
رویکرد دیگر به تغییر اجتماعی، مدل کنش اجتماعی فرد نیومن است. از بعضی جهات، این مدل بیشترین قرابت را با آرمان تغییر اجتماعی دارد؛ چرا که دانش آموزان را به شرکت در عمل اجتماعی در سطح جامعه محلی ترغیب می کند.بر خلاف برنامه های کار- تحصیل در این مدل فقط از شرکت دانش آموزان در فعالیتهای اجتماعی حمایت نمی شود، بلکه از طریق اقدامهای اجتماعی و ی تغییرات نیز تحقق می یابند.
نیومن به فعالیت صرف توجه نمی کند، بلکه هدف اساسی او چیزی است که از آن تحت عنوان (قابلیت زیست محیطی) نام برد.
به اعتقاد نیومن آموزش و پرورش مدنی به طور عمده از پروژه هایی تشکیل شده است که اهداف خود محور (مانند شفافیت بخشیدن به ارزشهای شخصی ) دارد و نسبت به پرورش قابلیتها بی توجه است.
برنامه های آموزشی ناظر به کنش شهروندی نکات متعددی را یادآور می شود که شامل اخلاقیات ، رشد روانشناختی و رضایت حکومت شوندگان است.
اخلاقیات : نیومن معتقد است میان توانایی اعمال نفوذ در محیط زیست و میزان تصور فرد از خویش به منزله یک عامل اخلاقی (حامی عملی مربوط به اخلاقیات)رابطه ای وجود دارد.
اگر قرار است موضوعها و مسائل اخلاقی معنی دار جلوه کند، فرد باید از نوعی احساس توان تاثیر گذاری برخوردار باشد . بنابراین برخورداری از حس قابلیت زیست محیطی بخشی جدای ناپذیر از رشد حساسیت اخلاقی است.
رشد روانشناختی : توان تاثیرگذاری در محیط زیست نه تنها از این جهت که فرد مایل است عنصر عامل اخلاق باشد اهمیت دارد، بلکه در رشد روانشناختی فرد نیز نقشی اساسی دارد.
رضایت حکومت شوندگان: رضایت حکومت شوندگان مستم این امر است که هر شهروند ار فرصت برابر اثر گذاری در نحوه استفاده از قدرت از طریق انتخاب هر از چندگاه یکبار رهبران و همچنین شرکت مستقیم در اثر گذاری در نتایج مباحث و موضوعهای خاص برخوردار باشد.
نیومن براین باور است که قابلیت زیست محیطی باید یکی از هدفهای مهم نظام آموزشی باشد، اما نباید سبب شود که سایر قابلیتها نادیده گرفته شوند.
نخستین گام در اجرای مدل نیومن، تدوین تهایی است که هدف قرار می گیرند، بر مبنای اقدام فکورانه اخلاقی و همچنین تدوین نتایج پژوهشهای مربوط به قلمرو تهای اجتماعی .
برای این منظور آگاهی از فرایندهای ی، مهارتهای جلب هوادار، مهارتهای فرایند گروهی و مهارتهای مدیریتی لازم است.
خلاصه و ارزیابی
انتقال فرهنگی
آرمانهای تربیتی : تلقین ارزشها و نقشهایی که در یک فرهنگ خاص اهمیت اساسی دارند.
تلقی نسبت به فرایند یادگیری : یادگیری فرایندی در نظر گرفته می شود که طی آن دانش آموزان خود را با انتظارات مدرسه و جامعه تطبیق می دهند و آنچه را از آنها انتظار می رود، می آموزند تا بتوانند در جامعه کارکرد لازم را داشته باشند.
تلقی نسبت به یادگیرنده : یادگیرنده در شرایط ایفای یک نقش انفعالی، یعنی جذب و هضم ارزشها و اطلاعاتی که به او عرضه می شود، قرار دارد.
تلقی نسبت به فرایند آموزش : معلم فرایند آموزش را تحت کنترل و فرمان خود دارد. روشهای اصلی تدریس همان انواع رویکردهای آموزش مستقیم هستند . در آموزش ارزشها تکیه اصلی بر الگو برداری دانش آموزان و مصرانه خواستن قرار دارد.
تلقی نسبت به محیط یادگیری : محیط یادگیری ساختار غیر منعطفی دارد که در آن کنترل قطعی امور بر عهده معلم است.
نقش معلم : معلم مرجع اصلی در فرایند یاددهی – یادگیری است و مسئولیت اصلی اوانتقال دانش، ارزشها و انتظارات نقشهای مختلف به دانش آموزان است.
تلقی نسبت به ارزشیابی آموخته ها: از ارزشیابی در جهت پی بردن به میزان دستیابی دانش آموزان به معلومات و مهارتها استفاده می شود.
شهروندی دمکراتیک
آرمانهای تربیتی : احترام برای ارزشهای دمکراتیک، مهارت در تجزیه و تحلیل تضادهای ارزشی، مهارتهای گفتگو و مفاهمه، مهارتهای پذیرش نقش و آگاهی از فرایندهای دمکراتیک .
تلقی نسبت به فرایند یادگیری : یادگیری یک فرایند تعاملی میان یادگیرنده و محیط است. با غوطه ور شدن در تضادها و مسائل معما گونه اجتماعی، یادگیری غنای
این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.
زکات علم، نشر آن است. هر وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.
همچنین وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.
این متن اولین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.
مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!
اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.
همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.
درباره این سایت